با کودک کم شنوا یا ناشنوا چه کنیم؟
برای کودکی که نمی تواند خوب بشنود، یادگیری تعامل با دیگران سخت تر است. وقتی افراد نمی توانند با کودکان ناشنوا ارتباط برقرار کنند، کودکان ناامید، خشمگین و عصبانی خواهند شد. آنها نمی توانند بفهمند که چرا باید کارهای خاصی را انجام دهند. بنابراین مهم است که بدانیم چگونه با کودکان ناشنوا ارتباط برقرار کنیم. اول از همه، والدین باید به ناشنوایی کودک ناشنوا یا کم شنوا توجه کنند. کم شنوایی می تواند زندگی اجتماعی کودکان را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از کودکان با نقص شنوایی متولد می شوند و برخی دیگر به دلیل عفونت، آسیب یا قرار گرفتن در معرض صداهای بلند شنوایی خود را از دست می دهند. در ادامه این مطلب سعی کرده ایم نحوه رفتار صحیح و صحبت با کودکان و ناشنوایان را به شما آموزش دهیم؛ پس با وبسایت رسمی دکتر فرامرز معماری همراه باشید.
چگونه مهارت های زبان آموزی کودک ناشنوای خود را تقویت کنیم؟
کودکان ناشنوا از بدو تولد تا 4 سالگی آماده آموزش هستند. می توانید به زبان اشاره با آنها صحبت کنید و ارتباط برقرار کنید. حس بینایی و لامسه کودکان ناشنوا قویتر از شنوایی است و در واقع از زبان بصری برای برقراری ارتباط استفاده می کنند. اولین قدم برای برقراری ارتباط با کودکان ناشنوا این است که والدین زبان اشاره را یاد بگیرند. والدینی که فرزند ناشنوا دارند با یادگیری زبان اشاره و ارتباط با سایر ناشنوایان می توانند با کودک خود ارتباط بهتری برقرار کنند. آموزش زبان اشاره به کودک شامل آموزش علائم و نشانه ها به نوزادان و کودکان نوپا برای بیان نیازهای اساسی مانند گرسنگی یا خواب است. توصیه می کنیم ابتدا زبان اشاره ایرانی را به کودک خود آموزش دهید سپس به زبان فارسی بروید. زبان اشاره ایرانی زبان اصلی ناشنوایان است.
برای آموزش زبان اشاره به فرزندتان، میتوانید داستانی را به زبان اشاره بگویید، با اشاره به چیزی که میخواهید درباره آن صحبت کنید، به او نشان دهید، به تصاویری که با دست کشیده شدهاند نگاه کنید و به زبان اشاره ترجمه کنید. کودکانی که مهارت های زبانی بهتری دارند در برقراری ارتباط و صحبت کردن به زبان اشاره موفق تر هستند. کارشناسان معتقدند که والدین می توانند از زمانی که نوزاد شش یا هفت ماهه است استفاده از زبان اشاره را شروع کنند، اما حداقل دو تا سه ماه طول می کشد تا نتایج را ببینند، به این معنی که کودک نیز به همان زبان والدین خود صحبت می کند.
روش های برقراری ارتباط افراد ناشنوا با دیگران کدامند؟
افراد ناشنوا برای برقراری ارتباط، زبان مخصوص به خود را دارند. راه های زیادی برای ارتباط با ناشنوایان وجود دارد. در ادامه برخی از متداول ترین روش ها را به شما معرفی می کنیم:
- لب خوانی
- زبان اشاره
- گوش دادن و صحبت کردن
- ماکاتون
ارتباط با کودکان ناشنوا
نکات زیر به شما کمک می کند تا با همه کودکان ناشنوا ارتباط برقرار کنید:
1.نحوه ارتباط آنها را یاد بگیرید
همه کودکان ناشنوا از زبان اشاره استفاده نمی کنند. هر کودک ناشنوا یک نوع ارتباط ترجیحی دارد.
2.توجه آنها را به خودتان جلب کنید
برای جلب توجه یک کودک ناشنوا، می توانید دست خود را بالا ببرید، روی میز ضربه بزنید یا به شانه های او ضربه ملایمی بزنید.
3.وقتی با آنها صحبت میکنید روبروی آن ها قرار بگیرید
سعی کنید به سطح آنها برسید تا بتوانند چهره شما را به وضوح ببینند. هنگام صحبت کردن حرکت نکنید زیرا باعث می شود کودک نتواند صدای شما را بشنود و لب ها را بخواند.
4.واضح و طبیعی صحبت کنید
کودکان ناشنوا سعی می کنند لب خوانی کنند، بنابراین شما باید کلمات را به طور معمول تلفظ کنید. آهسته یا بلند صحبت کردن لب خوانی را دشوارتر می کند.
5.مواظب حرف زدنتان باشید
پوشاندن دهان با دست، غذا خوردن، جویدن یا کشیدن سیگار می تواند لب خوانی را دشوار کند.
6.در صورت امکان از سیگنال های حرکتی و اشیاء استفاده کنید
منظورت را نشان بده به عنوان مثال، اگر میخواهید بگویید ناهار آماده است، می توانید چاقو را نشان دهید و به میز اشاره کنید.
7.مقابل نور صحبت نکنید
هنگام ایستادن نزدیک پنجره یا زیر نور، لب خوانی بسیار دشوار است.
8.سریع صحبت نکنید
فهمیدن مکالمات زیاد برای کودک کم شنوا یا ناشنوا سخت است.
9.استفاده از سمعک
سمعک و کاشت حلزون شنوایی کودک را تقویت می کند. صدای پس زمینه مانند ترافیک یا رادیو می تواند شنوایی را برای کودکان دشوار کند. صدای غیر ضروری را با بستن پنجره ها، درها و خاموش کردن لوازم خانگی کم کنید.
10.هرگز نگویید بعداً به شما می گویم
کودکان ناشنوا از کلمه “بعدا به شما می گویم” خوششان نمی آید. آنها می خواهند مثل بقیه درجمع کنند. پس اگر یکی از روش ها جواب نداد نگران نباشید. می توانید با یک فرد ناشنوا و کم شنوا از طریق تلفن، ایمیل یا قلم و کاغذ ارتباط برقرار کنید.
کلام آخر
برخورد با کودکان ناشنوا بسیار مهم است. با توجه به اینکه این کودکان نیازهای خاصی دارند، باید انتظارات آنها برآورده شود. توجه به نیازهای خاص عاطفی و روانی این کودکان نقش مهمی در موقعیت های اجتماعی و زندگی آنها خواهد داشت. بخش قابل توجهی از نیازهای کودکان ناشنوا و همینطور کودک کم شنوا در خانواده و قبل از ورود به دبستان برآورده می شود. این نیازها شامل نیاز به محبت، رفع نیازهای اساسی و غیره است. در سال های اخیر اقدامات زیادی برای بررسی شنوایی انجام شده است. برخی از این اقدامات به کاهش این دسته از کودکان در جوامع کمک کرده است. اما نکته مهم در این بخش رفع نیازهای این کودکان در طول زندگی آنهاست. مداخلات به موقع می تواند در درمان و آموزش این دسته از کودکان موثر و مفید باشد. آموزش نحوه برخورد با کودک ناشنوا به والدین نیز در این زمینه موثر است.