گفتار درمانی یکی از شاخه های علم پزشکی است که با تکنیک های خاصی به افراد دارای مشکلات ارتباطی و زبانی کمک می کند. افراد حرفه ای در این زمینه را گفتار درمانگر می نامند. در این مقاله به زبان ساده می گوییم گفتار درمانی چیست؟ و به سوالات رایج شما در مورد آن پاسخ می دهیم. پس با وبسایت رسمی دکتر فرامرز معماری همراه باشید.

تعریف گفتاردرمانی

گفتار درمانگر یک برنامه درمانی برای مشکلات گفتار یا زبان است. این مشکلات ممکن است شامل مسائل مربوط به بیان، روان بودن کلام، تشدید یا پیچش صدا و محدود بودن لغات باشد. مشکلات گفتاری شامل نامفهومی کلمات، لکنت زبان، تکرار صداها یا هجاهای طولانی است. اختلالات تشدید شامل مشکلاتی می‌شود که مربوط به گام، حجم و کیفیت صدا هستند. فعالیت‌هایی که با گفتار درمانگر انجام می‌شود همه این مشکلات و موارد دیگر را درمان می‌کند و به بزرگسالان مبتلا به سکته مغزی یا آسیب مغزی و کودکانی که نمی‌توانند الگوهای گفتار را تشخیص دهند، کمک می‌کند. تکنیک های گفتار درمانی باید با پیشرفت هر بیمار تطبیق داده شود و برنامه های گفتار درمانی به مرور زمان با پیشرفت بیمار دشوارتر می شوند.

چه کسانی به گفتار درمانی نیاز دارند؟

به طور کلی، هر فردی (در هر سنی) که در برقراری ارتباط به خصوص در گفتار و زبان مشکل دارد، باید به گفتار درمانگر مراجعه کند. البته در کودکان زیر 6 سال توانایی برقراری ارتباط با توجه به سن آنها مشخص می شود. مراجعین باید در نظر داشته باشند که بسته به شرایط بیمار، برخی از مداخلات گفتار درمانی ممکن است زمان ببرد تا نتایج حاصل شود و ادامه درمان برای مشاهده پیشرفت مهم است.

افراد دارای لکنت، افراد دارای مشکلات تلفظی، افراد اوتیستیک (اوتیسم) ، افراد کم توان ذهنی، افرادی که مشکل در خواندن و نوشتن و ریاضیات دارند، افراد دیزآرتریک و آپراکسیک، افراد دارای مشکلات شنوایی، افراد دارای شکاف کام و لب، افراد دارای اختلالات صوتی (مثل صدای خش دار و گرفته) ، افراد دارای سرطان حنجره یا سرطان زبان یا سرطان گردن، کودکانی که دچار تاخیر در گفتار و زبان هستند و دیر به صحبت کردن می رسند؛ افراد مبتلا به مشکلات گفتاری، زبانی و بلع پس از آسیب مغزی (مانند سکته مغزی، فلج مغزی، ضربه مغزی، زوال عقل و غیره)، افراد مبتلا به ام اس، افراد مبتلا به پارکینسون، بیماران ALS، افرادی که به دلیل تنفس دارند. مشکلات، از دست دادن تکلم، کودکانی که نارس هستند یا بیماری های خاصی دارند و نوشیدن آب و قورت دادن شیر مشکل است، کودکان بیش فعال، مبتلایان به سندرم داون و برخی بیماری های دیگر مانند سندرم ویلیامز و غیره باید برای تشخیص و درمان به گفتار درمانگر مراجعه کنند.

به چه کسی گفتار درمانگر می‌گوییم؟

گفتار درمانگران؛ گاهی اوقات آسیب شناس گفتار و زبان نامیده می شوند، آنها ارزیابی می کنند، آنها تشخیص دهنده و درمانگر هستند. آنها به جلوگیری از مشکلات مربوط به گفتار، طرز تکلم، فرایند‌های ذهنی برقراری ارتباط، صوت، بلع و نیز روانی گفتار کمک می‌کنند. وظایف گفتار درمانگر شامل موارد زیر میشود:

• گفتار درمانان (SLTs) برای بهبود کیفیت زندگی، حمایت و مراقبت از کودکان و بزرگسالانی که در برقراری ارتباط، خوردن، نوشیدن یا بلع مشکل دارند، درمان ارائه می دهند.
• گفتار درمانگران بیماران خود را از نظر مشکلات گفتاری، نحوه صحبت و ارتباط با افراد دیگر در هر سنی تشخیص و درمان می کنند تا این بیماران بتوانند ارتباط بهتری با محیط اطراف خود برقرار کنند. همچنین برای حمایت از افراد مبتلا به اختلالات بلع و خوردن، این متخصصان آنها را ارزیابی و درمان می کنند و برای هر بیمار یک برنامه درمانی منحصر به فرد ایجاد می کنند.
• گفتاردرمانگران با استفاده از مهارت‌های تخصصی، مستقیماً با بیماران و مراقبان کار می‌کنند و برای هر فرد پشتیبانی مناسب ارائه می‌کنند.
• و…

گفتاردرمانی برای درمان پردازش شنوایی

کودکان مبتلا به APD می توانند انواع مختلفی از مشکلات شنوایی و مرتبط با آن را نشان دهند. به عنوان مثال، ممکن است آن‌ها در درک گفتار در محیط‌های پر سر و صدا، پیروی از دستورالعمل‌ها و تمایز بین صداهای کلمات مشابه (یا گفتن تفاوت بین آن‌ها) مشکل داشته باشند. گاهی اوقات ممکن است طوری رفتار کنند که انگار شنوایی خود را از دست داده اند و اغلب از شما می خواهند آنچه را که گفته اید تکرار کنید. در مدرسه، کودکان مبتلا به APD ممکن است در املا، خواندن و درک اطلاعات ارائه شده به صورت شفاهی در کلاس مشکل داشته باشند. در بیشتر موارد، این کودکان در کلاس هایی که نیازی به گوش دادن نیست، خیلی بهتر عمل می کنند و معمولاً می توانند منظور شما را بفهمند و آنچه را که از آنها می خواهید به طور مستقل انجام دهند.

با این حال، درک این نکته مهم است که این علائم می تواند در کودکان بدون APD نیز رخ دهد. بنابراین، همیشه باید به خاطر داشته باشیم که همه مشکلات زبان و یادگیری ناشی از APD نیست و همه APD باعث مشکلات زبانی و یادگیری نمی شود. APD را نمی‌توان از چک لیست علائم تشخیص داد. مهم نیست که یک کودک چند علامت APD داشته باشد، فقط یک تشخیص مناسب می تواند علت اصلی را تعیین کند.

مزیت های گفتار درمانی

گفتار درمانی می تواند به کودکان کمک کند واضح تر صحبت کنند. این به کودکان اجازه می دهد در هنگام صحبت کردن احساس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند. بنابراین درمان این اختلالات گفتاری به اعتماد به نفس، در زندگی اجتماعی، پیشگیری از گوشه گیری و … کمک می کند. گفتار درمانی به کودکانی که در خواندن و نوشتن مشکل دارند کمک می کند تا حروف را بهتر درک کنند، کلمات و حروف را در کلمات بهتر بشناسند و در نتیجه میل به خواندن و نوشتن را افزایش می دهد. گفتار درمانی با درمان افرادی که در هر سنی لکنت دارند، می تواند به آنها کمک کند در موقعیت های اجتماعی مختلف صحبت کنند.

گفتار درمانی می تواند به بزرگسالی که به دلیل سکته مغزی یا ضربه به سر توانایی صحبت کردن را از دست داده است کمک کند تا بفهمد دیگران چه می گویند. حتی اگر آسیب آنقدر شدید و گسترده باشد که بیشتر توانایی صحبت کردن از بین رفته باشد، باز هم ممکن است بتوان با «روش های ارتباطی اضافی و جایگزین» به فرد کمک کرد تا ارتباط برقرار کند. تصور کنید اگر توانایی حرف زدن از شما گرفته شود، نمی خواهید حداقل برای رفع نیازهای روزمره خود با دیگران ارتباط برقرار کنید؟!