جرم گوش یا سرومن چیست؟
پوست کانال گوش خارجی از فولیکولهای مو و غدد عرق تشکیل شده است. این قسمت ماده ای به نام وکس یا سرومن ترشح می کند. سرومن از گوش در برابر باکتری ها و مواد خارجی مانند گرد و غبار محافظت می کند. از طرفی در صورت ورود اشیایی مانند گوش پاک کن تا حد امکان از تخریب این عضو جلوگیری می کند. سرومن به طور طبیعی از گوش تخلیه می شود. اما اگر ترشح این ماده بیش از حد باشد باعث ایجاد جرم گوش می شود. ترشح بیش از حد وکس مجرای گوش را مسدود کرده و منجر به کاهش شنوایی می شود. هنگامی که افراد سعی می کنند جرم گوش را به تنهایی از بین ببرند، به دلیل عدم آگاهی کافی، مجرای گوش را مسدود می کنند.
گاهی اوقات تمیز کردن گوش با گوش پاک کن و سایر ابزارها فقط جرم گوش را به قسمت های داخلی مجرای گوش فشار می دهد و سرومن فشرده را به وجود می آورد. با گذشت زمان، سرومن می تواند در خود گوش یا در نتیجه جویدن و حرکات فک جمع شود و سرومن متراکمی ایجاد کند. این اختلال یکی از شایع ترین علل کم شنوایی محسوب می شود. هر گونه تلاش برای خارج کردن سرومن با گوش پاک کن یا وسیله ای مانند سنجاق مو فقط موم را بیشتر به داخل کانال گوش فشار می دهد. علاوه بر این، استفاده از این ابزار خطرناک است و می تواند به پوست کانال و پرده صماخ آسیب برساند.
جرم گوش یا سرومن فشرده چیست؟
جرم گوش را سرومن یا موم گوش می نامند و توسط خود بدن برای محافظت تولید می شود. در پوستی که قسمت بیرونی گوش را می پوشاند، غدد خاصی وجود دارند که سرومن تولید می کنند. هدف از ساخت این موم جلوگیری از ورود گرد و غبار و ذرات به پرده گوش است. علاوه بر این، سرومن دارای خواص ضد باکتریایی و روان کننده گوش است. این موم به تدریج خشک می شود و خود به خود از گوش خارج می شود، خیلی از افراد در تمام مدت زندگیشان به ششتشوی جرم گوش نیاز پیدا نمی کنند. هدف از ساخت این موم جلوگیری از رسیدن گرد و غبار و ذرات به پرده گوش است. در واقع، شایع ترین علت مسدود شدن گوش توسط سرومن، تلاش برای خارج کردن آن در خانه است. استفاده از گوش پاک کن، گیره ها یا سایر اشیاء در مجرای گوش نیز می تواند توده را عمیق کند و باعث انسداد شود. همچنین، هرچه بیشتر از هدفون استفاده کنید، احتمال تشکیل شدن جرم گوش بیشتر میشود. آن ها می توانند سهواً مانع از بیرون آمدن سرومن گوش از مجرای گوش شده و باعث مسدود شدن آن شوند.
علائم جرم گوش در کودکان و بزرگسالان
اگر مجرای گوش شما خیلی کوچک باشد یا شکل غیرعادی داشته باشد، خارج کردن موم دشوارتر خواهد بود. در این صورت احتمال تجمع جرم گوش وجود دارد. علائم جرم گوش در کودکان و بزرگسالان تقریباً یکسان است و تفاوت چندانی با هم ندارند. در زیر با علائمی که نشان دهنده جرم گوش هستند بیشتر آشنا خواهید شد:
- کاهش شنوایی
- گوش درد
- سرگیجه
- احساس گرفتگی یا پر بودن گوش
- احساس صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
- سرفه کردن
وجود برخی علائم جرم گوش نشان دهنده بروز عفونت و حاد بودن این مشکل است:
- درد بسیار شدید گوش
- خارج شدن ترشحات از مجرای گوش
- احساس خارش شدید درون گوش
- احساس بوی نامطبوع از گوش
- تب
اثرات جرم گوش بر کاهش شنوایی
افرادی که مجرای گوش باریکتری دارند یا موهای بیشتری در مجرای گوش دارند معمولا نسبت به سایرین جرم گوش بیشتری دارند. همچنین کم کاری تیروئید نیز باعث افزایش توده گوش می شود. افزایش ترشح سرومن در گوش اغلب در افرادی که از سمعک استفاده می کنند مشاهده می شود. البته، میزان جرم گوش بیشتر به فاکتور وراثت بستگی دارد. این موضوع رایج ترین علت کم شنوایی انتقالی محسوب می شود. توده بزرگ باعث بسته شدن مجرای گوش می شود و صدا به درستی منتقل نمی شود. در این گونه مواقع، فرد از احساس کیپی در گوش شکایت دارد که اغلب پس از دوش گرفتن یا رفتن به استخر بدتر می شود. کم شنوایی ناشی از سرومن موقتی است و با تمیز کردن گوش به حالت عادی باز می گردد.
درمان جرم گوش
در مواردی که جرم در گوش زیاد است و باعث فشرده شدن سرومن شده است باید برای رفع مشکل با پزشک مشورت کرد. به طور کلی قبل از برداشتن جرم گوش باید از قطره های مخصوص گوش برای نرم کردن سرومن استفاده شود. این قطره ها توسط پزشک تجویز می شود و در افرادی که پرده گوش سوراخ شده دارند منع مصرف دارد. بنابراین نباید خودسرانه مصرف شوند. متخصصان گوش و حلق و بینی با شستن، ساکشن یا استفاده از ابزار، سرومن را خارج می کنند. لازم است بدانید خارج کردن جرم گوش به تنهایی توسط خود شخص می تواند کمی خطرناک باشد. زیرا گوش یکی از اعضای حساس و مهم بدن است و کوچکترین بیاحتیاطی میتواند موجب پاره شدن پرده آن شود.
کلام آخر
جرم گوش یک فرآیند طبیعی است که اگر گوش به طور مرتب تمیز شود دوباره جمع خواهد شد. دلیل این امر می تواند تشکیل انواع موم در مجرای گوش یا در بدن هر فرد باشد. عوامل خاصی می توانند تولید این ماده را افزایش دهند. در این صورت باید برای درمان این عارضه به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. عملکرد سرومن به عنوان یک مانع طبیعی است که از ورود آلودگی و باکتری به قسمت های داخلی گوش جلوگیری می کند. از آنجایی که این ماده خاصیت چسبندگی دارد، زباله های میکروسکوپی کوچکی را که وارد کانال گوش شما شده اند جمع آوری می کند. برای اطلاعات بیشتر، در این مقاله از وبسایت رسمی دکتر فرامرز معماری علل، علائم و راه حل های درمان تجمع جرم گوش را با شما به اشتراک گذاشتیم.