ماستوئیدیت چیست؟
به دلیل حساسیت گوشها بیماریهای مختلفی این عضو حیاتی را تهدید میکنند مخصوصا بیماریهای عفونی. یکی از این بیمارهای عفونی ماستوئیدیت نام دارد. این بیماری همچون سایر بیماریهای عفونی در صورت پیشرفت، نه تنها موجب از کار افتادن عضو مربوطه میشود، بلکه عفونت در سایر اعضا را نیز به دنبال دارد.
به همین دلایل تأکید پزشکان بر این است که این بیماریها در کوتاهترین زمان ممکن تشخیص داده و درمان شوند. افزایش آگاهی در مورد علائم، علتها و راهکارهای درمان از مهمترین راهکارها برای تشخیص و مقابله با بیماریهای ماستوئیدیت است. در این مقاله سعی کردهایم اطلاعات جامعی در این باره ارائه دهیم.
بیماری ماستوئیدیت
عفونت استخوان گوش یا همان ماستوئیدیت از بیماریهای عفونی ساختار داخلی گوش میباشد که افراد زیادی به آن مبتلا میشوند. نام ماستوئیدیت از آنجا شکل گرفته است که عفونت در این بیماری، استخوان ماستوئید در گوش داخلی را دچار خود میکند. اگر بخواهم دقیق بگوییم عفونت باکتریایی در سلولهای هوایی ماستوئید ایجاد شده و گوش داخلی و میانی را در بر میگیرد. در مورد آناتومی استخوان ماستوئید باید بگوییم این استخوان ساختاری اسفنج مانند داشته و بخشی از استخوان تمپورال یا گیجگاهی انسان است که در مجاورت گوش قرار گرفته است. وظیفه این استخوان حفاظت از ساختارهای ظریف گوش داخلی و همچنین تنظیم فشار گوش با استفاده از کیسههای هوایی خود است.
در صورت عفونت بافت این استخوان به دلیل اسفنجی بودن آن فضای مناسب برای رشد باکتریها ایجاد میشود و آنان میتوانند به سرعت و شدت تکثیر شده و درصد زیادی از استخوان و بافت اطراف را درگیر کنند و بیماری ماستوئیدیت را به وجود آوردند. اگر میخواهید درباره بیماریهای گوش اطلاعات بیشتری به دست بیاورید در ادامه با وبلاگ دکتر فرامرز معماری متخصص گوش حلق بینی در ارتباط باشید.
علل بروز ماستوئیدیت
همانطور که در تعریف بیماری ماستوئیدیت اشاره کردیم این بیماری به دلیل رشد و تکثیر باکتریهای در فضای اسفنجی استخوان ماسوئیدیت ایجاد میشود اما این مورد تنها علل آن نیست و علتهای دیگری نیز دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم. علت دیگری که برای این بیماری با درصد خیلی کم وجود دارد، بسته شدن مجرای گوش است؛ که به دلیل رشد غیرطبیعی سلولهای پوستی به نام کلستئاتوم در گوش میانی ایجاد میشود؛ و فرصت را برای تاکثیر باکتریها فراهم میکند.
بعد از برسی علل های بیماری ماستوئیدیت میخواهیم علائم این بیماری را بازگو کنیم. این علائم را برای کودکان و بزرگسالان در دو گروه جدا برسی میکنیم؛ زیرا این عفونت در کودکان زیر دو سال شایعتر است و این کودکان توانایی گفتن مشکلات و حالات خود را ندارند؛ بنابراین باید به رفتارهای آنها توجه کنیم. در صورت بروز هر یک از علائم زیر بهتر است برای جلوگیری از گسترش عفونت با یک پزشک مشورت نمایید.
علائم ماستوئیدیت در بزرگسالان
همه ما میدانیم که هر بیماری علائم خاص خود را دارد. اولین فاکتوری که فرد را متوجه بیماری خود میکنند همین علائماند. اگر شما این علائمی را که در ادامه بیان میکنیم مشاهده کردید، بایستی به وجود بیماری ماستوئیدیت مشکوک شوید. البته تشخیص دقیق این بیماری بر عهده پزشک متخصص است و این علائم وجود قطعی بیماری را ثابت نمیکند.
درد و التهاب
در برخی موارد درد شدیدی را عفونت در ناحیه پشت گوش ایجاد کرده و باعث متورم و قرمز شدن ناحیه پشت و زیر گوش میشود. اگر عفونت شدید باشد این علائم کاملا مشخص هستند؛ اما عفونت در موارد خفیف، بهقدری نیست که ایجاد درد کند یا ظاهر گوش را تغییر دهد.
مشکلات شنوایی
در صورت عود عفونت شنوایی با مشکل مواجه خواهد شد. درواقع به دنبال ترشحات ناشی از عفونت گوش مسدود میشود. البته ممکن است مشکل شنوایی به دلیل درگیری اعصاب، ناشی از این عفونت باشد که در این صورت جبران آن تقریباً ناممکن است. پس با توجه به این موارد بهتر است پیش از کاهش شنوایی به سایر علائم توجه کرده و به پزشک مراجعه کنیم.
تب در ماستوئیدیت
همانطور که میدانیم بالا رفتن دمای بدن یکی از راههای دفاعی بدن در برابر باکتری است. پس در عفونت ماستوئیدیت نیز دمای بدن بالا میرود تا با باکتریهای عفونی مقابله کند. البته ای نکته را فراموش نکنید که ممکن است همه عفونتها باعث ایجاد تب بشوند. اگر تب با التهاب و درد خفیف گوش همراه باشد، باید به بیماری ماستوئیدیت مشکوک شد.
سردرد
سردردهایی که درنتیجه التهاب استخوان، ایجاد میشوند اخطار مهمی برای بیمار هستند. البته سردرد نیز جزو علائمی است که علتهای متفاوتی دارد. پس اگر به همراه سردرد سایر علائم منحصر به قسمت گوش را مشاهده میکنید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
وجود چرک در ماستوئیدیت
با ورود عفونت استخوان به مجرای گوش ممکن است از طریق آن به بیرون تراوش کند؛ بنابراین خروج چرک و مایعات از مجرای گوش یکی از علائم این بیماری است. دقت کنید این ترشحات با ترشحات طبیعی گوش متفاوتاند.
علائم ماستوئیدیت در کودکان
علائمی که در قسمت بالا نام برده شد، معمولا بزرگسالان را درگیر میکند؛ اما درصد ابتلا به این بیماری در کودکان بیشتر از بزرگسالان است پس اگر کودک شما رفتارهای زیر را از خود بروز میدهد، باید به بیماریهای گوش و عفونت مشکوک شده و سریعتر کودک را به پزشک نشان دهند.
- کشیدن سر فقط به یکطرف
- گریههای مکرر
- ضربه زدن به گوش
- کشیدن گوشها
با توجه به موارد گفتهشده لازم است هرگونه عفونت در گوش و فضای گوش میانی در هر سنی و هر جایگاهی بلافاصله و کاملا درمان شود تا از بروز عوارض دیگر مانند ماستوئیدیت و حتی بدتر مننژیت جلوگیری شود.
راه درمان ماستوئیدیت
بیماری ماستوئیدیت درصورتیکه شدت یابد میتواند زندگی افراد را تهدید کند. پس باید آن را جدی بگیرید. اگر درهمان روزهای اول بروز علائم، به پزشک مراجعه کنیم، احتمال خطر کمتر میشود و با تجویز آنتیبیوتیک از بین میرود؛ اما در صورت پیشرفت ممکن است بیمار چند روز در بیمارستان بستری شده و آنتیبیوتیک تزریقی دریافت کند. بعد از ترخیص نیز بیمار بایستی دوره درمان خود را با آنتیبیوتیکهای خوراکی کامل کند.
اما درصورتیکه بیماری پیشرفت کند پزشک معالج عمل جراحی را توصیه میکند. در این عمل برای تخلیه عفونت ممکن است قسمتی از ماستوئید را بردارند. همچنین پزشک برای اطمینان نسبت به از بین رفتن بیماری، ممکن است گوش میانی را از مایعات آلوده تخلیه کند.
عوارض ماستوئیدیت
همانطور که در قسمتهای نیز اشاره کردیم، بیماری ماستوئیدیت یک خطر جدی است؛ و در صورت گسترش عفونت، حتی جراحی نیز ممکن است نتواند از رشد آن جلوگیری کند. در این قسمت به بیان عوارض عفونت ماستوئیدیت میپردازیم.
- سرگیجه: عفونت با مختل کردن عملکرد گوش داخلی میتواند موجب از دست رفتن تعادل فرد و سرگیجه شود.
- فلج صورت: ماستوئیدیت در صورت پیشرفت به سلولهای عصبی صورت نیز سرایت کرده و باعث فلج آنها میشود.
- از دست رفتن شنوایی: در این مورد یا مجرای گوش با گسترش عفونت، کاملا بسته میشود و یا عصبهای شنوایی و گوش داخلی درگیر میشوند.
- مننژیت: مننژیت یک التهاب و عفونت باکتریایی در غشای پوشاننده مغز و نخاع است با این تعریف ماستوئیدیت ممکن است مغز را نیز تهدید کند.
- آبسه اپیدورال: به چرکهای که در خارج مغز و نخاع پخش میشوند. اپیدورال گفته میشود.
- سپسیس: در این مرحله عفونت کل بدن فرد را آلوده کرده و در تمام بدن گسترش مییابد.
سخن پایانی
در این نوشتار سعی کردیم اطلاعات جامعی از بیماری ماستوئیدیت را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. همانطور که با خواندن این مقاله دریافتید عفونت گوش در صورت عدم درمان یکی از بیماریهای جدی و تهدیدکننده حیات است؛ بنابراین لازم است به علائم دقت کرده و قبل از درگیری جدی بدن با این بیمار اقدامات لازم را انجام دهید.
همچنین پیشنهاد ما به شما این است هرگز برای درمان بیماریها به پزشکانی که مهارت و تجربه کافی ندارند اعتماد نکنید. دکتر فرامرز معماری بهعنوان یکی از بهترین متخصص گوش، حلق و بینی هستند که تجربه زیادی درزمینهٔ درمان عفونت ماستوئید در سطوح مختلف دارند. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر و راهنمایی در این زمینه میتوانید به پیج اینستاگرام شخصی دکتر معماری مراجعه کنید.
سوالات متداول
[sc_fs_multi_faq headline-0=”h3″ question-0=”منظور از بیماری ماستوئیدیت چیست؟” answer-0=”همان طور که گفته شد عفونت استخوان گوش یا همان ماستوئیدیت از بیماریهای عفونی ساختار داخلی گوش میباشد که افراد زیادی به آن مبتلا میشوند. نام ماستوئیدیت از آنجا شکل گرفته است که عفونت در این بیماری، استخوان ماستوئید در گوش داخلی را دچار خود میکند.” image-0=”” headline-1=”h3″ question-1=”دلیل بروز ماستوئیدیت چیست؟” answer-1=”همانطور که در تعریف بیماری ماستوئیدیت اشاره کردیم این بیماری به دلیل رشد و تکثیر باکتریهای در فضای اسفنجی استخوان ماسوئیدیت ایجاد میشود اما این مورد تنها علل آن نیست و علتهای دیگری نیز دارد” image-1=”” headline-2=”h3″ question-2=”راه درمان ماستوئیدیت چیست؟” answer-2=”اما درصورتیکه بیماری پیشرفت کند پزشک معالج عمل جراحی را توصیه میکند. در این عمل برای تخلیه عفونت ممکن است قسمتی از ماستوئید را بردارند. همچنین پزشک برای اطمینان نسبت به از بین رفتن بیماری، ممکن است گوش میانی را از مایعات آلوده تخلیه کند.” image-2=”” count=”3″ html=”true” css_class=””]
